Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da eğitim ve araştırma kampüslerinin altyapıları çatışmalarda büyük zarar görmüştür. Üniversitelerin ve araştırma kurumlarının öğretim üyesi ve araştırmacıları dünyanın farklı yerlerine zorunlu olarak göç etmiştir, etmektedir. Çatışma ve tehdit altında gerek akademisyenler gerek öğrenciler yaşadıkları yerleri terk etmekte ve gerek komşu ülkelere gerekse kendilerini kabul eden farklı ülkelere yerleşmek zorunda kalmaktadırlar.
 

Türkiye yükseköğretim alanında yaptığı düzenlemeler ile farklı ülkelerden gelen öğrenci ve akademisyenlere destek vermektedir. 

 

Üniversitelerimizin Mülteciler konusunda yürüttüğü projeler ve diğer çalışmalar için tıklayınız.

 

YABSİS

YÖK tarafından Başbakanlıkla işbirliği halinde hazırlanan Yabancı Akademisyen Bilgi Sistemi (YABSİS), savaş ve iç karışıklık nedeniyle ülkesini terk edip Türkiye’ye göç etmek zorunda kalan akademisyen ve araştırmacıların sürekli güncellenen veri tabanını oluşturmak ve onlara Türk yükseköğretim kurumlarında çalışma imkânı sağlamak amacıyla geliştirilen web tabanlı bir uygulamadır.
Türkiye’deki üniversitelerde ve araştırma merkezlerinde çalışmak isteyen akademisyen ve araştırmacılar, bu portalı kullanarak bilgilerini veri tabanına girebilmektedir. Toplanan bilgiler tasnif edilerek ilgili kurumlara iletilmekte, bu kurumlar, ihtiyaçları halinde, portala müracaat eden akademisyen ve araştırmacılara, iletişim bilgileri üzerinden doğrudan ulaşabilmektedir.
Bu portal, her ne kadar başlangıçta sadece ülkelerindeki savaş ve iç karışıklıklar sebebiyle ülkemize gelmek zorunda kalmış akademisyen ve araştırmacılar için kurgulanmış olsa da, Türk yükseköğretim kurumlarında çalışmak isteyen bütün yabancı akademisyen ve araştırmacılara da açılmış bulunmaktadır.
Sistemin devreye girmesinin üzerinden henüz bir yıl geçmemişken, Türk yükseköğretim kurumlarında çalışmak üzere sisteme veri girişinde bulunan uluslararası akademisyen veya akademisyen adayı sayısı, 3.222’si Suriyeli olmak üzere toplamda 11.981’e ulaşmıştır.


DENKLİK SÜREÇLERİ

ÜLKELERİNDE SAVAŞ, İŞGAL VEYA İLHAK KOŞULLARI BULUNAN KİŞİLER İÇİN TANIMA VE DENKLİK BAŞVURU SÜREÇLERİ*

Ülkelerinde savaş, işgal veya ilhak koşulları bulunduğundan Tanıma ve Denklik Yönetmeliği çerçevesinde ibraz etmeleri gerekli olan belgeleri ibraz edemeyen ya da diploma teyitleri yapılamayan başvuru sahipleri ile ilgili olarak savaş dönemi veya olağanüstü durum ile sınırlı kalmak ve belgelerin teyidi yazışmalarına cevap alınamaması durumunda geçerli olmak üzere;

  • Diploma ve transkript asılları bulunan ancak teyit işlemleri yapılamayan,
  • Diploma ve/veya transkriptlerinin asılları bulunmayan ancak bir örneğini veya onaylı çevirilerini ibraz edebilen,

İlgililerin denklik işlemlerinin Bilim Alanı Danışma Komisyonları, üniversite görüşleri ve Tanıma ve Denklik Komisyonu görüşü alınarak yürütülmesine karar verilmiştir.

 1) Savaş, İşgal veya İlhak Koşullarının Bulunduğu Varsayılan Ülkeler

    Suriye, Irak, Libya, Yemen, Filistin, Somali, Güney Sudan ve Kırım'dır.

 a) Diploma ve transkript asılları bulunan ancak teyit işlemleri yapılamayan ilgililerin başvuruları, ilgili Bilim Alanı Danışma Komisyonları ve Tanıma ve       Denklik Komisyonu tarafından değerlendirilir.

 b) Diploma ve/veya transkriptlerinin asılları bulunmayan, ancak bir örneği veya onaylı çevirilerini ibraz edebilenler için Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından belirlenecek üniversiteler bünyesinde kişilerin mezun olduğu alanlarda oluşturulan Diploma ve Derece Tespit Komisyonlarınca diploma alanları ve dereceleri tespiti yapılır ve akabinde denklik işlemleri devam eder ve gerektiğinde SYBS işlemlerine tabi tutulurlar.

  c) Diploma ve Derece Tespit Komisyonlarınca ilgili alan ve dereceye sahip olmadığı kanısı oluşan kişilerin denklik işlemlerine son verilir. Bu kişiler belge temin ettiklerinde tekrar başvuru yapabilir.

 d) Belgelerinin eksik olduğuna dair gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu tespit edilen kişilerin hakkında hukuki süreç başlatılır ve tanıma ve denklik işlemleri iptal edilir.

 2) Belge İbraz Edemeyen/Eksik İbraz Eden Kişiler İçin, Başvuru Belgelerine Ek Olarak İstenecek Belgeler

a) Geçici Koruma Kimlik Belgesi

b) Eğitim bilgilerini içeren beyan formu

c) Alanı ile ilgili çalışmış ise resmi belgeleri ve onaylı suretleri

* Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından denklik süreçleri ile ilgili güncel kararlar ve değişiklikler hakkında detaylı bilgiye www.yok.gov.trweb adresinden ulaşabilirsiniz.

* Diğer soru ve talepleriniz için denklik@yok.gov.tr mail adresinden iletişime geçebilirsiniz.

 

FORMLAR

BROŞÜRLER

 

BURS İMKANLARI

Türkiye Burslusu olarak Türkiye’de yükseköğretimlerine devam eden öğrencilerin akademik yıllara göre sayıları artmaktadır. Türkiye Burslarının verilmeye başlandığı 2012/13 akademik yılından bu yana geçen beş yıl içinde toplamda 23.527 uluslararası öğrenci “Türkiye Bursları” adı altında burslandırılmıştır. Bu öğrencilerden bir bölümünün bursiyerliği ve dolayısıyla öğrenciliği çeşitli nedenlerle sonlandırılmışsa da, 2016/17 akademik yılında YTB burslusu olarak sistemimize kayıtlı öğrenci toplamı 13.873’tür. Bu rakamın aynı döneme ait toplam uluslararası öğrenci sayımızın yaklaşık %12,84’ünü oluşturduğu dikkate alındığında bu projenin Türk yükseköğretiminin uluslararasılaşmasına ne denli büyük bir katkı sunduğu açıkça görülmektedir.
Türkiye Burslarının önümüzdeki dönemde de aynı kontenjanlarla, fakat biraz daha lisansüstü yoğunluklu olarak sürdürülmesinin Türkiye’nin ileriye dönük stratejilerine daha uygun olacağı düşünülmektedir.

 

ULUSLARARASI İŞGÜCÜ KANUNU

Nitelikli uluslararası öğretim elemanları ve araştırmacılar ile uluslararası öğrencilerin ülkemizde çalışabilmelerine imkân sağlamanın ve bu süreci kolaylaştırmanın, yükseköğretim alanımızı daha cazip hale getireceği ve tüm ülke birikimine ve gelişimine önemli katkı sağlayacağı kuşkusuzdur. Bu bağlamda 13 Ağustos 2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanununun, nitelikli yabancı iş gücü için bir çekim merkezi olma hedeflerimizi gerçekleştirmemizde önemli bir katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Uluslararası İşgücü Kanunu ile uluslararası öğretim elemanlarının yanı sıra Türkiye’de bir yükseköğretim kurumunda örgün öğretim programlarına kayıtlı uluslararası öğrenciler de çalışma izni almak kaydıyla çalışabilecektir. Ayrıca YÖK tarafından tanınan üniversitelerden mezun olan yabancı mühendis ve mimarlar, proje bazlı ve geçici süreyle çalışma izni alarak mesleklerini icra edebileceklerdir. 

DOKTORA ÖĞRENCİLERİNİN MEZUNİYET SONRASINDA İKAMETLERİNİN UZATILMASI

YÖK’ün uluslararasılaşma alanında attığı önemli adımlardan biri de Türkiye üniversitelerinde doktora eğitimi alan uluslararası öğrencilerin mezuniyetleri sonrasında Türkiye’de kalış sürelerini uzatmak olmuştur.
Türkiye’de doktora yapan uluslararası öğrenciler, yeni düzenleme öncesinde, öğrenimlerini tamamladıktan sonra on beş gün içinde Türkiye’yi terk etmek zorundaydılar. YÖK ile İçişleri Bakanlığı arasında 27 Ekim 2016 tarihinde imzalanan “İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü ile Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Arasında Yükseköğretim Kurumlarındaki Yabancı Uyruklu Öğrenciler, Doktora Sonrası Araştırmacılar ve Akademisyenler ile Bunların Ailelerinin İkamet İzni Başvurularına İlişkin İşbirliği Esaslarına Dair Protokol” uyarınca uluslararası öğrencilerin doktora sonrasında belli bir süre daha Türkiye’de kalarak burada kendilerine bir gelecek temin etmelerine veya ortak çalışma gerçekleştirmelerine imkân sağlanmıştır. Bu da, nitelikli uluslararası doktora öğrencisinin ülkemizde tutulması ve ondan istifade edilmesi noktasında önemli bir kazanım olarak değerlendirilmektedir. Zira gelişmiş ülkeler, doktora yaptırdıkları başarılı beyinleri, doktora sonrasında tutmayı başarırken Türkiye, bu protokol öncesinde, en iyi üniversitelerinde yetişen bu başarılı beyinlerden yeteri kadar yararlanma imkânına sahip değildi.
Öte yandan yine aynı Protokol ile üniversitelerimizde okuyan uluslararası öğrencilerin ikamet izinlerinin, doğrudan üniversiteler üzerinden verilebilmesi mümkün hâle gelmiştir ki, bu da Yeni YÖK’ün üniversitelerimizin uluslararasılaşmasını kolaylaştırıcı girişimlerinden biridir. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü ile imzalanan Protokol, ülkemizin uluslararası öğrencilerin tabi oldukları resmi prosedürü kolaylaştırıcı ve öğrenciyi diğer yabancı uyruklu bireylerden olumlu yönde ayrıştırıcı bir düzenleme ve uygulama niteliğindedir.

 

ULUSLARARASI ÖĞRENCİLERE YÖNELİK “İŞ GARANTİLİ BURS” PROGRAMI

Yükseköğretim Kurulu, tarihinde ilk defa, akademik kadro ihtiyacı içinde olan dost ülkelerin bu ihtiyacını karşılamaya katkı sağlamak veya Türkiye’nin uluslararası politikalarına uygun şekilde kimi ülkelerin yetişmiş insan gücü ihtiyacına destek olmak amacıyla 2016/17 eğitim-öğretim yılından itibaren, mezuniyetleri sonrasında ülkelerinde mecburi hizmet yükümlülüğü koşullu burs programını yaşama geçirmiştir.
Bu programdan yararlanmanın temel koşulu, ilgili ülke ile yükseköğretim alanında işbirliğini öngören bir anlaşma imzalanmış olması ve burstan faydalanacak öğrencinin öğrenimi sonunda ülkesine dönerek en az beş yıl mecburi hizmet yükümlülüğünü yerine getireceğine ilişkin muhatap kuruma (Bakanlık veya Üniversite) imzalı bir taahhütname sunmasıdır. Bu durum, burstan yararlanan öğrenciler için aynı zamanda mezuniyetleri sonrasında iş garantisi anlamına gelmektedir.
Bu kapsamda, 2016/17 akademik yılında Kosova’dan 24 Türk soylu öğrenci, YÖK ile Kosova Eğitim Bakanlığı arasında imzalanan anlaşma uyarınca, YÖK burslusu olarak çeşitli üniversitelerin lisans programlarına yerleştirilmişlerdir. Aynı şekilde Pakistan-Azad Jammu ve Keşmir Üniversitesi’nin gereksinim duyduğu akademik kadroları yetiştirmek üzere YÖK, Higher Education Commission (HEC - Pakistan) ve The University of Azad Jammu and Kashmir (AJKU - Muzafferabad) arasında imzalanan anlaşma ve varılan mutabakat uyarınca 5’i lisans, 10’u doktora düzeyinde olmak üzere toplam 15 öğrenci çeşitli üniversitelerimize yerleştirilmişlerdir.

Türk Yükseköğretim Sisteminde Suriyeli Öğrenciler Uluslararası Konferansı

Savaş ve iç karışıklık nedeniyle ülkesini terk edip Türkiye’ye göç etmek zorunda kalan akademisyen ve araştırmacıların veri tabanını oluşturmak ve onlara Türk yükseköğretim kurumlarında çalışma imkânı sağlamak amacıyla Başbakanlık ile işbirliği halinde geliştirilen Yabancı Akademisyen Bilgi Sistemi (YABSİS) sayesinde çok sayıda yabancı akademisyenin Türk yükseköğretim kurumlarında çalışmalarına imkân sağlanmıştır.
Savaş ve iç karışıklık nedeniyle ülkesini terk edip Türkiye’ye göç etmek zorunda kalan yükseköğretim çağındaki mültecilerin Türkiye’de yükseköğretime erişimlerini sağlamaya yönelik politikalar üretilmekte, tedbirler alınmaktadır. Ülkemizin daha yoğunluklu olarak misafir ettiği yükseköğretim çağındaki Suriyeli mülteciler bağlamında 2011/12 akademik yılında yükseköğretim sistemimize kayıtlı Suriyeli öğrenci sayısı 608 iken, Yükseköğretim Kurulu tarafından izlenen politikalar ve alınan tedbirler sonucu bu rakam 2014/15 akademik yılında 5.560’a, 2016/17 akademik yılında ise 15.042’ye yükselmiştir. Bu artış Yükseköğretim Kurulu olarak bu yönde alınan tedbirlerin ve izlenen politikaların olumlu sonuçlarının somut göstergesidir.
Ülkemizde bulunan yükseköğretim çağındaki mültecilerin Türk yükseköğretim sistemine dâhil edilme süreçlerini kolaylaştıran diploma denkliği, yatay geçiş, özel öğrencilik, yabancı dilde program ve bölgedeki sekiz üniversiteye özel misyon yüklenmesi gibi bir dizi yeni uygulamaya ek olarak, yine YÖK tarafından özel olarak Suriyeli gençlerin durumunu ele almak üzere 9 Mart 2017 tarihinde Hatay’da Mustafa Kemal Üniversitesi ev sahipliğinde “Türk Yükseköğretim Sisteminde Suriyeli Öğrenciler Uluslararası Konferansı” başlıklı bir konferans düzenlenmiştir. Suriyeli öğrencilere yönelik sadece ülkemizde değil, aynı zamanda Ortadoğu coğrafyasında yapılan en kapsamlı etkinlik niteliğindeki bu uluslararası konferansa Milli Eğitim Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Afet ve Acil Durum Yönetimi (AFAD) Başkanlığı ve Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB)’den üst düzey temsilciler; en çok Suriyeli öğrenciye sahip 50 Üniversitemizin Rektörü; AB Türkiye delegasyonu, SPARK, HOPES ve AL-FAKHOORA gibi uluslararası kurum ve kuruluşların üst düzey temsilcileri ile Suriyeli akademisyen ve öğrenciler katılmıştır. Konferansta alınan kararlar bir sonuç bildirgesi halinde kamuoyu ile paylaşılmıştır.
Savaş ve iç karışıklık nedeniyle ülkelerinden ayrılıp Türkiye’ye gelmiş olan gençlerin yükseköğrenime erişimlerini kolaylaştırıcı politikalarımız, bu gençlerin geleceğe dair umutlarını canlı tutmak, içinde yaşadıkları topluma uyum sağlamalarını temin etmek, savaş sonrasında ülkelerinin yeniden yapılanma ve kalkınma süreçlerinde yer almalarını mümkün kılmak amaçlarına yönelik olduğu kadar aynı zamanda yükseköğretim sistemimizin uluslararasılaşma çabalarının bir parçası olarak görülmektedir.


ÜNİVERSİTELERİMİZ VE MÜLTECİLER

 

Üniversite AdıEtkinlik / Proje AdıBağlantı Adresi
Adıyaman ÜniversitesiII. Gerçek ve Umut Arasında Suriyeli Mülteciler Sempozyumuhttp://refugeesymposium.adiyaman.edu.tr/TR
Düzce Üniversitesi I. Uluslararası Göç ve Mülteci Kongresi  http://ugmk.duzce.edu.tr/Dokumanlar/ugmk/I.uluslararas%C4%B1_goc_multeci_kongresi.pdf 
İstanbul ÜniversitesiUluslararası Göç Sorunu ve Türkiye’nin Göç Politikası Konferansı  http://www.istanbul.edu.tr/tr/haber/uluslararasi-goc-sorunu-ve-turkiyenin-goc-politikasi-konferansi-gerceklestirildi